Rys historyczny

W czasach wczesno-średniowiecznych we wsi Stara Błotnica było dawne grodzisko. Obecnie na jego miejscu stoi Kościół parafialny z XVIIIw. Nazwę swą Błotnica zawdzięcza zapewne błotnistej niegdyś okolicy. We wczesnym średniowieczu przez Błotnicę przebiegał szlak handlowy – prowadzący z Radomia w kierunku Ciechanowa i dalej na północ. Błotnica była dawniej siedziba Błotnickich potem Przerębskich. W okresie przygotowań do powstania 1863 r. Błotnica była terenem ożywionej działalności Stronnictwa Czerwonych agitujących na rzecz ruchu wśród chłopów. Wieś jest oddalona 5km od drogi głównej Warszawa Kraków i 15km na południowy wschód od Białobrzegów. W okresie międzywojennym wieś Błotnica była siedzibą władz gminnych.

 

Historia Gminy Stara Błotnica

Z dostępnych dokumentów historycznych można wywnioskować, że Błotnica istniała już we wczesnym średniowieczu. Źródła podaja (dokument księcia mazowieckiego Bolesława Konradowica), że w 1237 roku dokonano sprzedaży wsi przez Bogusze z Błotnicy klasztorowi bożogrobców miechowskich. W XIV wieku istniała już parafia w Błotnicy – była największa parafia w regionie,liczyła 400 osób. Dalszy znaczący rozwój terenu obecnej gminy dokonał sie w XV wieku za sprawa przebiegu przez Wyśmierzyce toruńsko-lwowskiegoszlaku handlowego. Przez ostatnie dwa wieki obszar gminy należał do Ziemi Radomskiej, która stanowiła teren wielowiekowego sąsiedztwa oraz wpływów kultur – Mazowsza i Małopolski. W okresie nasilonej ekspansji osadniczej granice pomiędzy nimi stanowiła rzeka Radomka. Teren Puszczy Radomskiej to zasięg etnograficzny tradycyjnej kultury mazowieckiej, a co z a tym idzie również jej gwary (mazowizmy).

Granice powiatu radomskiego bywały różne. W 1866 roku utworzono gubernie radomska, składająca sie z 22 powiatów. Błotnica wchodziła w skład powiatu radomskiego i obejmowała 16 927 morgów (9 476 ha) oraz liczyła 4 026 mieszkańców. Była wiec czwarta co do wielkości powierzchni, a piata co do ilości ludności gmina w powiecie. W okresie międzywojennym Błotnica znalazła sie w województwie kieleckim. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 listopada 1955 roku utworzyło powiat białobrzeski. Błotnica weszła w jego skład jako gromada, a z dniem 01 stycznia 1973 roku jako gmina (gromady zostały zlikwidowane). Od 1975 roku gmina Stara Błotnica była jedna z 63 gmin nowopowstałego województwa radomskiego. Od 1 stycznia 1999 roku gmina Stara Błotnica należy administracyjne do powiatu białobrzeskiego (wobecnym województwie mazowieckim i subregionie radomskim).

W Starej Błotnicy znajduje sie słynne Sanktuarium Maryjne Ziemi Radomskiej z kultem Cudownego Obrazu Matki Bożej Pocieszenia. Powstało ono na mocy dekretu biskupa Jana Kantego Lorka z 25 lutego 1963 roku. Papież Paweł VI zezwolił na koronacje Madonny, której 21 sierpnia 1977 roku dokonali: ks. kardynał Karol Wojtyła, ks. arycybiskup Bronisław Dąbrowski i ks. biskup Piotr Gołębiowski, wraz z biskupami pomocniczymi i liczna grupa pielgrzymów. Była to ostatnia koronacja obrazu jakiej dokonał ks. kardynał przed powołaniemna tron papieski.